Psychisch trauma kan de oorzaak zijn van HSP. HSP betekent Hoog Sensitieve Persoon. Kenmerken van HSP’s zijn o.a.(Bron: Elaine N. Aron):
- Wordt snel beïnvloed door stemmingen van anderen
- Pijngevoelig
- Heeft behoefte aan terugtrekken bij drukte
- Raakt gemakkelijk overprikkeld door licht, geur of geluid
- Consciëntieus
- Schrikachtig
- Snel opgejaagd gevoel bij druk
- Snel geïrriteerd als veel dingen tegelijk gedaan moeten worden
- Doet erg zijn best om niets te vergeten of fouten te maken
- Van zijn stuk gebracht door veranderingen in zijn leven
- Vermijden van belastende situaties heeft hoge prioriteit
Er komen veel cliënten in mijn praktijk die van zichzelf zeggen: Ik ben hoogsensitief, ik kan slecht tegen veel prikkels, ik voel heel sterk hoe andere mensen zich voelen.
Overactief brein
Al deze symptomen duiden op een overactief angstcentrum in je brein (de amygdala, maar dat mag je onmiddellijk weer vergeten) dat voortdurend aan het scannen is op gevaar. Met andere woorden: je antennes staan op scherp. Dit is een stress-reactie, een programmatie in je onderbewuste brein. Zodra je iets naars of vervelends meemaakt en de controle verliest, wordt deze ervaring opgeslagen in de grote database van je onderbewuste brein. De taak van dit deel van je brein is jouw veiligheid waarborgen. Het wil herhaling voorkomen en dus gaat het op zoek naar signalen van dreigend gevaar. Zie hier: je antennes staan op scherp. Je ziet alles, je hoort alles, en de kleinste details bij andere mensen (potentiële “daders”) voel je feilloos aan.
Wetenschappelijk aangetoond
Ik hoor je denken: “Ja,maar, HSP is toch wetenschappelijk aangetoond?” Wat er is aangetoond is dat op fMRI scans te zien is dat het brein van een HSPer anders reageert dan het brein van een niet-HSPer.
PROF. ELKE VAN HOOF (Vrije Universiteit Brussel): Simpel uitgelegd heeft een niet-HSP’er een filter in het informatieverwerkingssysteem in de hersenen. Afhankelijk van welke activiteit hij uitvoert, beslist de filter welke informatie er binnenkomt. Die gefilterde informatie wordt verwerkt in de hersenen. HSP’ers hebben die filter niet: alle prikkels komen op eender welk moment binnen. Over hoe dat precies in zijn werk gaat, bestaat er nog geen solide wetenschappelijk onderzoek. Maar wat we wel zien, is dat de hersenen van HSP’ers onder de fMRI-scanner bij een bepaalde opdracht in meer gebieden oplichten dan die van de niet-HSP’ers. Dat noemen we diepgaande verwerking. HSP’ers denken dus niet zoals niet-HSP’ers. Hun hersenen functioneren anders. Hoogsensitieve mensen krijgen daardoor vaak te horen dat ze de dingen te complex maken, dat ze veel te ver gaan met hun interpretaties. En omdat ze tot een minderheidsgroep behoren, zijn ze ‘raar’.
Ik vraag me dan af: wat was er eerst? Een traumatische ervaring waardoor je brein verandert, of een gevoeliger brein, waardoor je sensitiever reageert. Een ander puntje: Dit onderzoek is uitgevoerd op meer dan 1500 volwassenen tussen de 29 en de 58 jaar. Wat hebben deze mensen al meegemaakt? Hoe kun je na je 29ste meten of je met een gevoelig zenuwstelsel bent geboren. Hoe kun je dat überhaupt meten?
Tijdens het HSP Café in Gouda (bestaat helaas niet meer) heb ik een paar jaar geleden de volgende vraag gesteld: Ik hoorde onlangs dat HSP veroorzaakt wordt door (meer of minder) traumatische ervaringen in de jeugd. Hoe is dat in jullie persoonlijke situatie? Kun je dat beamen, of totaal niet? Van de 10 aanwezigen gaf er slechts 1 persoon aan, géén “traumatische jeugd” te hebben gehad.
Psychisch trauma als oorzaak van HSP
Dat HSP bestaat, daar twijfel ik niet aan. De vraag is: Wat is de oorzaak? Als psychisch trauma de oorzaak is, dan moet je dáár iets aan doen. In plaats van leren omgaan met je zogenaamd mooie eigenschap van hoogsensitiviteit.
He Christien,
Ik ben zeker mee! Het is heel fijn dat mensen zich (h)erkennen in HSP zijn en hierdoor weten dat ze niet raar zijn. Maar laten we aub wat doen aan de emotionele stress die mensen hebben opgelopen, zodat ze niet meer alles hoeven te voelen van de ander! En de antenne wat minder scherp afgesteld kan worden, dat geeft verlichting en maakt vele leuke activiteiten in drukke ingevingen weer mogelijk.
Daarnaast kan je jezelf weer makkelijker voelen in plaats van de ander. Mijn ervaring is dat zelfzorg dan ook stukken makkelijker gaat. Maar ik moet ook bekennen dat ik het in het begin heel raar vond de ander minder te voelen, huh …. voel ik dit? Het maakt je ook weer volledig verantwoordelijk voor je eigen gevoelens….
En dat moet je maar net willen .
Fijne dag en succes met alle mensen die je van hun trauma gaat af helpen!
Marije
Fijn, jouw toevoeging over het minder voelen van de ander en het meer voelen van jezelf. Iets om rekening mee te houden. Christien
Hoi Christien,
Ik ben HSP en heb inmiddels ook mijn trauma’s verwerkt.
Ik wist nooit dat ik HSP ben. Kwam er zelf pas laat achter. Toen ik erover las was mijn eerste reactie: OMG. Als ik dat eerder had geweten dat deze dingen door HSP komen dan was mij vieles bespaard gebleven.
Na het verwerken van de trauma‘s zijn de prikkels weg en niet meer op scherp ingesteld. Maar toen er weer een gebeurtenis was, stond wel alles meteen op scherp.
Ik noem het mijn „natuurlijke beschermingssysteem“. Want door bewust met HSP om te gaan en ermee bewust te leven, geeft mij juist rust. Agressie, boosheid, liegen, arrogant zijn of andere negatieve beschermingsmaatregelen die niet HSP mensen gaan gebruiken heb ik niet nodig. Ik vertrouw op mijn gevoel. Dat beschermt mij, geeft op tijd waarschuwingen ect. heel fijn. Maar zolang een HSP nog een trauma heeft blijf je dus continu geprikkeld wat je Thema van je Trauma betreft.
Zo zie ik dat.
Beste Nadine, dank je wel voor je reactie en wat goed te horen dat je je trauma’s hebt kunnen verwerken.
En je hebt helemaal gelijk hoor; zodra er een nare gebeurtenis plaatsvindt, MOETEN je antennes ook weer op scherp gaan staan, dat is je stresssysteem dat er voor zorgt dat je adequaat reageert op de gebeurtenis. En daarna moet het weer op stand-by staan. En dat laatste gebeurt niet als je je trauma’s nog niet hebt verwerkt.
En boosheid, agressie, liegen en arrogant zijn, zijn ook stressresponsen; reacties op situaties waarin je nog getriggerd wordt. En ieder mens reageert anders. Christien
Ja, ik heb zeker weten meerdere trauma’s meegemaakt en heb ook altijd het gevoel gehad anders te zijn. Ik denk alleen niet dat HSP komt door trauma, omdat veel mensen met trauma geen HSP zijn. Ik denk wel dat het het kan versterken. Maar zoals ik al zei heb ik al mijn hele leven het gevoel dat ik anders ben en gevoeliger dan anderen, ook voor mijn trauma’s.
Ik geloof zeker dat het een kracht is, maar kan ook heel moeilijk zijn. Op dit moment in een zware burn out waarvan ik maar niet lijk te herstellen. Veel slaapproblemen. Ik reageer ook erg heftig op medicatie.
Dank je wel voor je reactie Lianne. Ik hoor in mijn praktijk voor traumatherapie veel mensen die last hebben van hypergevoeligheid, alles komt binnen. En het kan natuurlijk heel goed zo zijn dat jij dat in jouw omgeving niet tegenkomt. Ik ben wel heel benieuwd hoe hoogsensitief je bent ná het diep verwerken van je trauma’s. Ik verwacht dat het dan zeker niet weg is, want het is een kwaliteit die jij veelvuldig getraind hebt en waar je heel goed in bent geworden. Ik verwacht wel dat je er minder lást van zult hebben.
Als je het interessant vindt, kunnen we een keer een vrijblijvend en gratis adviesgesprek plannen. Dan hoor je van mij wat we kunnen doen aan jouw trauma’s, maar ook aan je slaapproblemen en je reactie op je medicatie. Dit gesprek is geheel vrijblijvend en kan evt. ook telefonisch of via beeldbellen. Ook een behandeltraject kan via beeldbellen, indien de afstand een bezwaar is. Als je een adviesgesprek zou willen, mail dan naar christien@heeljij.nu.
Hartelijke groet, Christien Grotentraast
Interessant om dit te lezen. Ik geloof dat iedereen kleine en grote trauma’s heeft, dus dat onderscheid is heel klein. Zelf heb ik een hele veilige en fijne jeugd gehad en ben zeker hoogsensitief. En mijn oudste dochter ook meteen al vanaf de geboorte. We hebben er weinig last van en kunnen er goed mee omgaan, maar zien en voelen veel. Ik maak altijd het onderscheid met overgevoelig, dat word je na trauma. En veel mensen zeggen hsp te zijn, maar zijn eigenlijk overgevoelig.
Beste Margreet, mooi onderscheid maak je, tussen hsp en overgevoelig, en de link tussen overgevoelig en trauma. Je kunt hoogsensitief zijn, veel waarnemen en dat weer los kunnen laten. Dan heb je er weinig last van. Als je overgevoelig bent geworden na trauma, schiet je onmiddellijk in de stress-stand. Mooi verschil wat je hier aangeeft, dank je wel.
Hartelijke groet, Christien Grotentraast
Ik denk dat hier PTSS verward wordt met HSP.
Beste Mary, prikkelgevoeligheid zie je vaak bij mensen die trauma hebben meegemaakt en is zeker één van de symptomen van PTSS. PTSS behelst echter veel meer dan dit.
Hartelijke groet, Christien Grotentraast
Elaine Aaron heeft onderzoek gedaan bij zeer jonge kinderen, peuters en baby’s en stelt wel degelijk dat er in aanleg (m.b.t.zenuwstelsel) verschillen bestaan tussen HSP / niet HSP
Wat ik probeer te zeggen in dit artikel is dat trauma je ook heel gevoelig maakt. En mijn tip is dus om, als je hooggevoelig bent, dit te onderzoeken. En indien trauma’s aanwezig, deze aan te pakken. Daarmee kun je de last van je hooggevoeligheid sterk verminderen of zelfs wegnemen. Terwijl je wel kunt blijven genieten van de voordelen, want dat zijn talenten die je inmiddels goed hebt getraind.
Daarnaast kunnen er natuurlijk andere oorzaken zijn van hooggevoeligheid, waarvan aanleg er één is.
Nog een andere oorzaak die ik vaak tegenkom in mijn praktijk is Vanishing Twin, in Nederland ook wel bekend als alleengeboren tweeling.
Het is niet gemakkelijk te leven met HSP door zware trauma van dat ik weet dat ik leef
Ik ben 50 jaar en ik heb mij laten onderzoeken , en door trauma ben ik hoogevoelig HSP
ik ben eenzaat en leef graag alleen zonder mensen rond mij heen , dat is iemand met HSP
Weg van mensen en veel liefde voor dieren en natuur de maan de wereld , vrede liefde en licht en mensen met HSP kunnen geen leugens verdragen
Gemakkelijk leven NEE ! Door mijn levens weg , heb ik zelf geleerd hoe ik leef met HSP
En HSP mensen hebben geen gave maar VEEL levens ervaringen
En daardoor zien we meer en hebben een foto en terugkerende gebeurtenissen geheugen , waar we uit geleerd hebben van wie is goed wie niet , lichaamstaal lezen meer zien meer voelen en alert zijn enz … dat is geen gave maar LEVENSERVARING
Veel liefs van jessie
Dit is de zoveelste poging om het bestaan van HSP de nek om te draaien en dat is zeer kwalijk. Nadat HSP al door veel mensen, geheel te onrechte voor autisme wordt aangezien, wordt het nu ook nog eens foutief beschouwd als een gevolg van PTSS. HSP is een aangeboren eigenschap die berust op diepgaande verwerking van informatie door de hersenen. Bij ongeveer 20% van de populatie is dat het geval, zowel bij mensen als veel diersoorten. Dat zou ook berusten op evolutionaire overlevingsstrategieën voor populaties en is een wetenschappelijk onderbouwd gegeven. Daarnaast wordt HSP hier gepresenteerd als een probleem gerelateerde aandoening. Ook dat is onjuist. HSP is niets meer of minder dan een persoonlijkheidseigenschap. Het is absoluut geen stoornis. Net zoals bij andere eigenschappen hoeft HSP ook niet per se tot psychische problemen te leiden. Dat kan bij iedereen gebeuren, ongeacht of je HSP bent of niet. Ook is er verschil tussen hoogsensitief en overgevoelig. Let daar ook eens op alstublieft.
Nee hoor, ik probeer niks de nek om te draaien.
Hoogsensietief zijn betekent naar mijn mening dat je gevoelig bent voor prikkels en energie.
Die diepgaande verwerking zie je ook bij getraumatiseerde mensen, bij hen zijn ook heel veel hersendelen actief. Dit trauma kan al ontstaan zijn in de baarmoeder, bijvoorbeeld als de moeder veel stress heeft gehad in de zwangerschap, als het kindje niet gepland of zelfs niet gewenst is, of als het kindje een helft is van een tweeling waarbij de andere helft is overleden tijdens de zwangerschap. Dit laatste komt veel vaker voor dan de meeste mensen denken en moeders merken het soms, maar lang niet altijd.
Wat ik dus wilde zeggen is dit: Er zijn meer redenen waardoor iemand hoog sensitief kan zijn. Als je hier geen last van hebt: prima, heel fijn. Dat meen ik oprecht.
Als iemand trauma heeft meegemaakt en als trauma de reden is waarom iemand zo gevoelig is, dan is het zinvol om dat trauma aan te pakken. Dat gaat in mijn behandeling veel verder dan beter leren omgaan met.
En iets wat je zo lang hebt gedaan en geoefend, dat wordt een kwaliteit, dat raak je niet meer kwijt en dat hoeft ook niet. Het is wel fijn als je dat kun doseren.
Lieve allemaal ,
Graag wil ik mijn verhaal als bemoediging toevoegen: ik ben als hsp geboren in narcistisch gezin , en dat is niet voor niets vermoed ik
Vele jaren later kwam ik erachter dat ik door de vele narcistische mensen die ik aantrok , dat dat de trauma’s ,opgelopen binnen dat gezin, waren. Daarin heb ik hulp gezocht bij coaches met begrip hoe ernstig narcisme kan zijn en daarin heling konden geven.
Je moet het wel zelf doen! Die narc. contacten heb ik verbroken, ook met familie die er nog zijn.
En wat geniet ik nu van mijn nieuwe hsp zijn ,waarin ik geen last meer ervaar, maar Kracht. Alleen iets ondernemen vind ik nog steeds
fijn,maar onder de mensen zijn ook, waar ik me goed bij voel .En de trauma’s van anderen laat ik nu bij hen.
Geniet van jullie hoogsensitiviteit!