Verlammen tijdens een verkrachting of aanranding. Het komt veel voor. Je kunt niks en je doet niks. Tot groot onbegrip van de mensen om je heen.
“Ik zou geschreeuwd hebben.”
“Ik zou gekrabd en geslagen hebben.”
“Ik zou geschopt hebben.”
“Ik zou hard zijn weggelopen.”
Dit soort reacties maakt dat vrouwen die slachtoffer zijn geworden van enige vorm van seksueel geweld zich onbegrepen voelen. En dat ze zich schamen of zelfs schuldig voelen. Want zij zijn niet weggelopen en hebben niet geschreeuwd of geschopt. Hoe dat kan, legt Christien in dit blog uit.
Eigenlijk is het heel simpel, alleen het is een vrij onbekend fenomeen buiten traumapsychologie.
We zijn allemaal geboren met een aantal standaard programmaties. Door deze programma’s houdt ons lichaam onze temperatuur rond de 37 °C, nemen we voldoende zuurstof op uit de lucht die we inademen en verweert ons lichaam zich tegen stofjes en beestjes die niet in ons lichaam thuis horen.
Ons Stress Programma
Een ander basisprogramma is onze “stress-respons”, onze reactie op stress of trauma.
Die werkt als volgt en dat is het gemakkelijkst uit te leggen in een verhaal:
Stel je voor, je loopt in het bos. Opeens hoor je iets en je stopt, dit is de stopreflex.
Je kijkt om je heen om te zien waar het geluid vandaan komt en door wie of wat het geluid gemaakt wordt, dit is de oriëntatiereflex.
Vervolgens zie je wat er aan de hand is en je schrikt, de schrikreflex.
In een mum van tijd maakt je lijf zich klaar om te vechten of te vluchten, de vecht- of de vluchtrespons. Hierbij wordt onder invloed van adrenaline in korte tijd heel veel energie in je lichaam vrij gemaakt.
Wanneer de overmacht te groot is, te lang aanhoudt, te overweldigend is, waardoor vechten of vluchten geen kans van slagen heeft, dan rest een lichaam nog maar één ding: een bevriesrespons. Alle overgebleven en ongebruikte energie wordt opgeslagen in het lichaam en zet zich vast.
Al deze stadia volgen elkaar in een razendsnel tempo op. Wanneer een situatie, zoals seksueel geweld, zich voordoet, is dit al heel snel te overweldigend.
Je lichaam gaat automatisch in de bevriesstand, je verstart en je voelt je verlamd. Het gevolg hiervan is: je kunt niet weglopen, je kunt niet schoppen, je kunt niet schreeuwen.
Dit wordt Tonic Immobility genoemd; tonic slaat op spiertonus, spierspanning; en immobility betekent niet kunnen bewegen, m.a.w. je (skelet)spieren doen het niet meer.
De symptomen van Tonic Immobility:
- Niet meer kunnen bewegen
- Niks meer kunnen zeggen
- Minder of niet reageren op prikkels, zoals geluid, aanrakingen, geuren of dingen die je ziet
- Ongevoelig voor pijn
- Trillen
- Dichte ogen
- Gespannen spieren
- Lagere lichaamstemperatuur
Dit is hoe een lijf geprogrammeerd is. Dit is een natuurlijke, automatische, onbewuste, onvrijwillige reactie van je lichaam op een extreem gevaarlijke of extreem angstige situatie. Het is een overlevingsmechanisme en dit mechanisme neemt het dan gewoon over.
Verlammen tijdens een verkrachting of aanranding
JE KUNT NIET ANDERS
Ook bij dieren
Ook bij dieren in het wild zien we dit vaak, bijvoorbeeld een impalabokje dat op de savanne wordt opgejaagd door een leeuw. “Food runs” en wat niet beweegt is dood en kan bedorven zijn. En wordt niet opgegeten door de leeuw. Als het gevaar geweken is, staat het bokje nog enigszins versuft op, schudt en beeft en trilt alle vluchtenergie uit zijn lijfje en loopt weer door.
Ben jij aangerand of verkracht en wil je graag weten hoe Christien jou zou kunnen helpen? Vraag dan hier een gratis sessie aan:
Ja, ik wil graag een gratis kennismakingssessie!
Geef een antwoord